Chuyến Tàu Nổi Loạn

gã hỏi thanh niên dẫn đường:
- Báo chí không nói gì về chính quyền mới thay thế à ?
- Tôi chẳng biết gì cả. Chúng tôi đang ngồi trong bóng tối mà !
- Trong bóng tối ?
- Vâng.
Gã mù im lặng và suy nghĩ. Gã không thây ánh sáng cho nên gã không hiểu những gì đang diễn ra. Gã lại hỏi:
- Không có một tí ánh sáng nào cả ư ?
Lại có tiếng ngáp. "Không, không có !". Lại tiếng khạc nhổ. Gã mù suy nghĩ rồi lại hỏi:
- Toa tàu chạy trong bóng tối ?
- Đúng vậy.
Một nỗi phẫn uất dâng lên trong người gã mù, gã nện mạnh chiếc gậy xuống sàn xe và la lớn:
- Thật không thể tha thứ được. Công ty hỏa xa của chính quyền xem chúng ta như những tên vô lại. Tại sao họ cho chúng ta đi trong bóng tối ? Con người không thể sống không có ánh sáng ! ánh sáng rất cần thiết ! ánh sáng là tặng phẩm cao nhất của thiên nhiên cho con người. Phải có ánh sáng ! ánh sáng ! ánh sáng !
Sau những tiếng gào của gã mù, chuyến tàu vẫn ì ạch chạy đều trong bóng tối. Vẫn không có ánh sáng. Gã mù vẫn tiếp tục gào lên:
- ánh sáng ! ánh sáng !
Nhưng chỉ có bóng tối trả lời gã. Gã thanh niên dẫn đường cho gã biết là vẫn chưa có ánh sáng làm cho gã điên tiết lên. Gã lại gào lần nữa. Có người lên tiếng:
- Chuyện gì thế ?
Gã mù nói oang oang:
- Không có ánh sáng !
Nhiều người phụ họa:
- Đúng vậy, không có ánh sáng !
Thật là một sự nhục mạ đối với hành khách, đối với con người. Con người không phải là thú vật. Sống trong bóng tối tức là phỉ nhổ lên sự tiến bộ của nhân loại. Hơn nữa, ánh sáng trên xe là một tiện nghi tối thiểu phải có và phải được duy trì luôn luôn tốt để phục vụ dân chúng. ánh sáng được tính tiền trong tấm vé xe. Chính quyền đã không có biện pháp gì trong trong việc này ư ? Quần chúng sẽ đòi hỏi những quyền lợi của họ. Người dân Braxin mong muốn hòa bình, yên ổn và được thỏa mãn nguyện vọng nhưng không vì thế mà cứ xem họ như là những con rối. Một ngày nào đó, họ sẽ vùng dậy !
Và mọi người trên những toa tàu bắt đầu la ó, tranh luận sôi nổi. Một người lai da trắng đề nghị giết chết gã kiểm soát viên nhưng một người khác xưng tên là Viết-gu-li-nô phát biểu:
- Không nên làm như thế ! Gã kiểm soát viên cũng nghèo như chúng ta, gã cũng không có quyền hành gì.
Một vài người khác đề nghị tổ chức một cuộc xuống đường biểu dương lực lượng thật lớn ở thành phố Bơ-lem, có đọc diễn văn, có phát biểu, có dàn nhạc thật