ĐÀN BÒ SỮA

Mới chín giờ sáng, nắng đã gắt. Lại một ngày nóng dữ. Hàng chục nữ tù nhân đổ năm bao tải chặt cứng những túi ni-lông ra cạnh bể nước trước phòng. Đó là những túi ni-lông gia đình các phạm nhân đựng quà gửi vàọ Họ rửa sạch sẽ từng túi một, rải ra phơi khắp sân. Ngoài khoản ni-lông, còn có khoản dép nhựạ Tù ở các buồng chung phải đi chân đất. Giầy dép thu, vất vào khọ Ban giám thị Hỏa-Lò đem bán hai khoản nàỵ Tiền thu được, mua lợn, nuôi cạnh nhà bếp. Bọn cấp dưỡng có trách nhiệm phải nuôi chúng bằng cơm tù, rau tù. Trong chuồng, lúc nào cũng ủn ỉn bảy, tám á"ông ỷ" béo nục ni.ch. Thỉnh thoảng, quản giáo, công an võ trang lại thịt một "ông", liên hoan. Tù không được một miếng. Mùa hè, sân gạch nóng bỏng. Tù không giầy dép, ngồi ăn quà, ăn cơm, chân dát rộp. Mùa đông, sân gạch lạnh ngắt, chân buốt giá, tê tím, như kim châm.
Chẳng mấy khi được ngồi ngoài hiên thoáng đãng, cạnh bể nước. Tha hồ vốc nước lên mặt, lên cánh tay, cho nó mát da, mát thịt. Các ả vừa thủng thẳng làm, vừa chuyện trò:
- Thằng bé tội quá. Gầy còm, ghẻ lở đầy mình.
- Hôm mới vào, trông nó kháu khỉnh. Cái mồm lúc nào cũng toe toét cườị
- Nó giống mẹ nó nhỉ. Tao cũng ước có một đứa con.
- Có con, để mày mang đầy nó vào tù với mày!
- Khổ thân thằng bé, mới có mười tháng đã là tù nhân rồi!
- Mẹ nó không có sữa nuôi nó.
- Ăn uống thế, mà đòi có sữa!
- Không ai có sữa hộp để cho nó.
- Dạo này, nó ốm, khóc quấy quá.
- Bố nó đi chiến đấu ở Căm-pu-chia, bị mìn chết. Mẹ nó chỉ có một bà chi.. Bà này nghèo dớt mồng tơi, lại đông con, không dám nhận nuôi nó.
- Gia đình bố nó ở tận Quảng-Bình. Nghe đâu cũng đói lắm. Đường xá xa xôị Tiền đâu tầu xe mà ra tận Hà-Nội đón nó về.
- Kể nó cũng liềụ Là giáo viên, mà dám đem cả "Nghĩa vụ quốc tế" của Đảng ra chửị Bị bắt là phảị
- Liều cái gì? Được tin chồng chết, nó đau khổ quá, hoá điên, mới làm vậỵ Nó bảo vợ chồng nó yêu nhau lắm.
Tiếng mụ quản giáo, the thé:
- Mấy con đượi, nhanh tay lên, rồi vàọ Đừng có lợi dụng ngồi mát, tán hươu, tán vượn với nhaụ Bận sau, để những đứa khác làm. Không khiến chúng bay nữạ Có tí ni-lông, mà dềnh dàng, từ sáng đến giờ chưa xong. Quen thói nằm ngửa, ăn sẵn.
Các ả vội vã nhanh taỵ Một lúc sau, xong việc, kéo nhau vàọ
Đương ở ngoài, bước vào phòng như bước vào lò hấp. Phòng nữ