Thân Phận Làm Người

Philip Carey mồ côi năm lên chín (1885). Cậu về sống với chú William và thím Louise tại Blackstable cách Luân Đôn sáu mươi dặm. Cả hai ông bà đều khoảng năm mươi.
Chú William là một mục sư bủn xỉn, hẹp hòi. Còn thím Louise là một bà nhỏ thó, nhăn nheo, buồn vì không con. Bà rất thương cậu bé, nhưng bộc lộ tình thương một cách vụng về vì chẳng hiểu gì về trẻ con. Do đó cậu bé chỉ thích quấn quít với chị quản gia vui tính Mary Ann, con gái của một người đánh cá.
Một bữa trưa chủ nhật, chú William đang thiu thiu ngủ thì giật mình tỉnh dậy vì một tiếng động lớn cậu bé dùng gạch xây lâu đài, lâu đài cao quá ngã đổ ầm ầm.
- Ai cho mày chơi những trò đó, hả Philip ? Mày thừa biết vào ngày chủ nhật cấm chơi mà !
Cậu bé trố mắt nhìn chú, vừa sợ hãi vừa ngượng ngịu:
- ở nhà cháu vẫn chơi có sao đâu ?
- Láo, tao không tin má mày lại cho mày chơi một trò ác hại như thế.
Chú William đứng khom mình trên đầu cậu bé trong khi cậu riu ríu cất những cục gạch đi.
Buổi chiều hôm đó chú dặn cháu:
- Tao mong rằng tối nay mày đừng vác mặt đến nhà thờ. Ngôi nhà của Chúa không thể chứa chấp một bộ óc thiếu uốn nắn như mày được.
Chú đi khỏi, thím ôn tồn bảo cháu:
- Bây giờ cháu với thím đọc kinh nhé, sau đó mình sẽ cùng hát thánh ca. Cháu thích như vậy không ?
- Cháu muốn các người để cháu yên !
- Trời ơi, sao cháu lại nói một câu bạc bẽo như vậy ? Chẳng lẽ cháu không biết chú thím chỉ muốn cháu nên người hay sao ? Cháu không thương chú thím chút nào sao ?
- Cháu ghét thím. Ước gì thím chết đi cho rảnh !
I t lâu sau cậu bé khám phá ra ngôi thư viện của ông chú mục sư. Thực ra, chú chẳng phải là người thích đọc sách, nhưng lại thích sưu tầm sách. Và cậu bé có cơ hội phiêu lưu vào kho tàng sách vở.
Tháng chín năm đó, chú William ghi tên cậu bé vào một trường dòng tại Tercanbury để sau này làm nghề mục sư.
Philip có một chiếc chân thọt. Tên bạn học đầu tiên gặp cậu đã đá vào ống quyển cậu chỉ vì cậu không chịu tháo giày để hắn coi chiếc chân thọt ra sao. Nhưng khi vào đến phòng ngủ, một tên đầu bò khác dùng võ lực bắt cậu phải đưa chân cho cả bọn xem. Cậu hận lắm mà không làm gì được.
Bởi chiếc chân tai hại, cậu bé không thể tham dự vào các trò chơi cùng chúng bạn. Lúc đầu bọn chúng bắt chước kiểu đi cà dẹo của cậu một cách thích thú, nhưng lâu dần đâm chán, và chiếc chân thọt của cậu trở nên