Áo Lụa

có lớp, có thầy giáo dạy kia mà?
- Thưa cha, ở trên Sài Gòn con đang học lớp đệ Lục trung học, ba con mất nên phải về đâỵ Dưới này anh Hải chỉ dạy những đứa mới biết đọc biết viết là cao nhất, con không đi học.
Cha giật mình, kinh ngạc :
- Con bằng bây nhiêu đã học đệ Lục cơ à? trường công hay trường tư?
- Dạ, thưa trường công. Con đậu hạng nhì vào lớp đệ Thất trường công.
- Còn giữ được giấy tờ đầy đủ không?
- Dạ, thưa còn. Mẹ con giữ đủ. Con mới phải nghỉ gần một năm naỵ
Cha nhắm mắt, suy nghĩ :
- Thôi được, con còn nhỏ, thông minh như vậy không học rất uổng. Cha mắc đi chút công việc lát sẽ trở lạị Con về nói với mẹ cỡ chừng mười giờ cha sẽ đến nhà nói chuyện. Nếu đồng ý, mẹ con nên thu xếp trước quần áo, đồ dùng cá nhân cho con bỏ vào tay nảị Nói chuyện xong cha sẽ giúp đỡ, đem con lên Bến Cát dùng mọi cách cho con đi học. Nhớ nhé! Về nói ngay với mẹ.
- Dạ, vâng ạ.
Từ nhỏ tôi đi học rất sớm do anh và cha tôi dạy, lúc thi Tiểu học và thi vào lớp đệ Thất phải làm giấy miễn tuổi kèm theo học bạ với lời đề nghị của ông giám đốc Nha Trung Tiểu học chứng nhận học sinh đặc biệt, được đặt cách thi trước một năm. Cha tôi ở trại định cư, gửi tôi ở nhà người bác để ăn đi học. Tôi còn một đứa em gái rất nhỏ. Cha tôi đi cưa cây, đốt than trong rừng, bị con rắn cắn vào chân, làm độc rồi mất. Anh tôi cũng còn ít tuổi, làm tay trái, không đủ sức đắp lò than, gia đình cực kỳ túng thiếu nên mẹ tôi phải lên xin cho tôi nghỉ học.
Cả làng đồn um lên tôi được cha nuôi cho đi học. Mẹ tôi mừng lắm, không biết kiếm ở đâu được cây nhang cắm lên, khấn vái trước bàn thờ cha tôi và thu xếp quần áo cho tôị Sự thực chẳng có gì nhiều, một chiếc quần ka ki rách mẹ tôi đã vá rất kỹ dùng để đi học ở trên Sài Gòn, hai chiếc áo sơ mi cũ, ngắn tay, hai chiếc áo may ô ba lỗ do người ta phát, hai chiếc quần xà lỏn, một chiếc bàn chải đánh răng và một chiếc khăn mặt. Ngay kem đánh răng tôi cũng không có nữa, thường đánh bằng muối, nếu tiết kiệm muối thì đánh bằng tro củi, cũng sạch. Ở nhà quê từ người lớn đến trẻ con đều không đánh răng, sáng chỉ súc miệng rồi thò ngón tay vào chà chà, nhổ toẹt nhiều lượt. Nhiều người không có cả khăn mặt nữa, múc nước giếng rửa bằng hai tay không rồi kéo vạt áo lên lau sơ qua, vậy là xong. Mẹ tôi nhét vào